Các điểm chính
Giao dịch tiền mã hoá được ghi lại trên một sổ cái công khai (blockchain), do đó tất cả các giao dịch đều minh bạch và có giá trị vĩnh viễn.
Các giao dịch này được kiểm tra và phê duyệt bởi nhiều máy tính trong mạng lưới thông qua các phương thức như Bằng chứng xử lý (PoW) và Bằng chứng stake (PoS).
Bằng chứng xử lý dựa vào thợ đào để giải các phép toán phức tạp nhằm xác nhận giao dịch trong một quy trình tốn nhiều tài nguyên.
Bằng chứng stake dựa vào validator để xác nhận giao dịch bằng cách khóa (stake) coin của họ, giúp tiết kiệm năng lượng hơn.
Các cơ chế đồng thuận này đóng vai trò rất quan trọng trong các mạng lưới phi tập trung. Chúng giúp ngăn ngừa hành vi gian lận và lặp chi đồng thời loại bỏ nhu cầu phải có một cơ quan quản lý tập trung.
Giới thiệu
Bitcoin và hầu hết các đồng tiền mã hoá khác hoạt động khác với tiền truyền thống vì chúng không phụ thuộc vào ngân hàng hoặc cơ quan trung ương để kiểm tra và phê duyệt giao dịch. Thay vào đó, việc xác minh được thực hiện thông qua một sổ cái công khai là blockchain.
Có thể coi blockchain như một cuốn sổ công khai khổng lồ mà ai cũng có thể xem nhưng không ai có thể thay đổi nếu không có sự đồng thuận rộng rãi. Nhưng làm thế nào hệ thống đảm bảo rằng tất cả giao dịch đều chính xác và không ai gian lận?
Bài viết này sẽ giải thích cách giao dịch tiền mã hoá được kiểm tra và xác minh bởi mạng lưới thông qua các cơ chế đồng thuận như Bằng chứng xử lý và Bằng chứng stake.
Giao dịch tiền mã hóa là gì?
Khi bạn gửi tiền mã hoá cho ai đó, bạn tạo ra một giao dịch. Giao dịch này cho thấy ai đang gửi coin, ai đang nhận coin, số coin được gửi là bao nhiêu và thời điểm giao dịch diễn ra. Ngay khi bạn gửi giao dịch, giao dịch được chia sẻ với tất cả mọi người trên mạng lưới blockchain để kiểm tra và xác nhận.
Giao dịch blockchain được xác minh như thế nào?
Chia sẻ và kiểm tra
Khi tạo một giao dịch, bạn đang sử dụng một cách hiệu quả khóa ví của mình để tạo ra chữ ký số. Sau đó, dữ liệu giao dịch và chữ ký của bạn được gửi đến mạng lưới máy tính phi tập trung (node). Các node này kiểm tra xem bạn có thực sự sở hữu số coin đó và các thông tin có chính xác không. Sau khi giao dịch vượt qua các bước kiểm tra này, giao dịch sẽ được gộp với các giao dịch khác để tạo thành một block và chờ mạng lưới phê duyệt.
Cách mạng lưới đồng thuận
Toàn bộ mạng lưới blockchain phải đồng ý rằng khối mới này hợp lệ trước khi xác nhận lần cuối. Thỏa thuận này đạt được thông qua các cơ chế đồng thuận mà chúng tôi đã đề cập ở trên. Có 2 loại chính là Bằng chứng xử lý và Bằng chứng stake.
Proof of Work (PoW)
Trong Bằng chứng xử lý, thợ đào cạnh tranh với nhau để giải các "phép toán" phức tạp. Thợ đào đầu tiên giải được phép toán sẽ được thêm một khối giao dịch mới vào blockchain. Sau đó, các thợ đào và node xác thực khác sẽ kiểm tra và đồng ý với lời giải. Khi khối được chấp nhận, thợ đào thắng sẽ nhận được phần thưởng bằng tiền mã hoá (phần thưởng khối). Đây là phương pháp được Bitcoin sử dụng. Phương pháp này giúp mạng lưới rất an toàn nhưng lại tiêu tốn nhiều năng lượng và công suất của máy tính.
Proof of Stake (PoS)
Bằng chứng stake hoạt động theo cách khác. Thay vì giải phép toán, validator được chọn dựa trên số lượng coin họ đã khóa (đã stake) trong mạng lưới. Các validator lần lượt đề xuất và xác nhận khối mới. Nếu một validator cố gắng gian lận, họ có thể mất số coin đã stake (được gọi là tịch thu cọc). PoS tiết kiệm năng lượng hơn và được nhiều dự án blockchain sử dụng hơn, bao gồm Ethereum, BNB Chain, và Solana.
Tại sao xác minh lại quan trọng?
Trong lịch sử, có 2 thách thức lớn làm cản trở sự phát triển của tiền kỹ thuật số:
Lặp chi: Một vấn đề phổ biến trước đây trong các hệ thống tiền kỹ thuật số, khi cùng một số tiền có thể được gửi cho hai hoặc nhiều người nhận.
Tin tưởng vào một cơ quan trung ương: Mọi người phải tin tưởng vào ngân hàng, công ty hoặc các cơ quan tập trung khác để xử lý và phê duyệt giao dịch.
Blockchain giải quyết những vấn đề này vì mọi giao dịch đều được ghi lại công khai và vĩnh viễn nên bạn không thể chi tiêu cùng một khoản tiền mã hoá 2 lần. Cũng không có một công ty hay ngân hàng nào kiểm soát. Thay vào đó, hàng nghìn máy tính cùng làm việc để kiểm tra giao dịch, nhờ đó hệ thống có nhiều khả năng chống lại các cuộc tấn công và trò gian lận.
Xác nhận blockchain là gì?
Một xác nhận xảy ra mỗi khi một khối mới được thêm vào blockchain. Giao dịch có càng nhiều xác nhận thì càng an toàn. Điều này nghĩa là việc thay đổi hoặc hủy bỏ giao dịch sẽ khó khăn hơn.
Các blockchain khác nhau cần số lượng xác nhận khác nhau trước khi một giao dịch được coi là an toàn. Ví dụ: các nhà bán hàng chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin thường đợi ít nhất 4 xác nhận trước khi giao sản phẩm trong khi thanh toán bằng Ethereum thường yêu cầu ít nhất 30 xác nhận.
Tổng kết
Cách giao dịch tiền mã hoá được xác minh là yếu tố khiến tiền kỹ thuật số trở nên an toàn và đáng tin cậy mà không cần ngân hàng. Dù là qua các phép toán phức tạp trong Bằng chứng xử lý hay hệ thống stake coin trong Bằng chứng stake thì các phương pháp này đều giúp bảo vệ mạng lưới và giải quyết các vấn đề lớn như lặp chi và kiểm soát tập trung. Một khi hiểu được cách giao dịch được xác minh, bạn có thể đánh giá cao hơn công nghệ đằng sau tiền mã hóa và lý do nhiều người trên thế giới cảm thấy tự tin khi sử dụng tiền mã hoá.
Đọc thêm:
Tuyên bố từ chối trách nhiệm: Nội dung này được trình bày cho bạn trên cơ sở “nguyên trạng” chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và phổ biến kiến thức, mà không phải là sự cam đoan hay bảo đảm dưới bất kỳ hình thức nào. Nội dung này không nên hiểu là lời khuyên tài chính, pháp lý hoặc chuyên môn khác, cũng như không nhằm mục đích khuyến nghị mua bất kỳ sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể nào. Bạn nên tham khảo lời khuyên từ các cố vấn chuyên môn thích hợp. Sản phẩm được đề cập trong bài viết này có thể không được cung cấp tại khu vực của bạn. Trong trường hợp bài viết được đóng góp bởi người đóng góp bên thứ ba, xin lưu ý rằng những quan điểm thể hiện đó thuộc về người đóng góp bên thứ ba và không nhất thiết phản ánh quan điểm của Binance Academy. Vui lòng đọc toàn bộ tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết thêm chi tiết. Giá tài sản kỹ thuật số có thể biến động. Giá trị khoản đầu tư của bạn có thể tăng hoặc giảm và có thể bạn sẽ không nhận lại được số tiền đã đầu tư. Bạn hoàn toàn chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của mình và Binance Academy không chịu trách nhiệm pháp lý về bất kỳ tổn thất nào mà bạn có thể phải chịu. Tài liệu này không nên hiểu là lời khuyên tài chính, pháp lý hoặc chuyên môn khác. Để biết thêm thông tin, vui lòng xem Điều khoản sử dụng và Cảnh báo rủi ro của chúng tôi.