Quyền riêng tư là một trong những mối quan tâm của nhiều người, đặc biệt là trên các blockchain công khai như Ethereum và Litecoin.
Trong một bài đăng blog gần đây của Vitalik Buterin, ông đã phác thảo cách Stealth address sử dụng thuật toán và công nghệ Zero-Knowledge Proofs (ZKP) để giúp tăng cường quyền riêng tư của người dùng trên Ethereum. Vậy địa chỉ ẩn là gì? Làm thế nào nó hoạt động? .
Tại sao địa chỉ ẩn?
Ethereum là một blockchain công khai. Vì vậy, quyền riêng tư là một trong những mối quan tâm hàng đầu của hệ sinh thái này.
Trước đây, nhiều dự án đã cho phép người dùng gửi và nhận tiền ẩn danh, nổi bật là Tornado Cash. Dự án cho phép phá vỡ các liên kết trên chuỗi, thực hiện các giao dịch ẩn danh. Tuy nhiên, Tornado Cash chỉ có thể giúp ẩn các giao dịch token ETH hoặc ERC20 chứ không thể giúp ẩn các giao dịch khác như NFT, PFP NFT...
Vậy các giải pháp bảo mật trên chuỗi khối Ethereum là gì? Làm thế nào để tránh những con mắt tò mò và phân tích hành vi, cuộc sống của người dùng? Đặc biệt là về giao dịch tiền điện tử, tên miền ENS, POAP, NFT, mã thông báo Soulbound, v.v.?
Để trả lời câu hỏi này, người sáng lập Ethereum Vitalik Buterin đã nghiên cứu và phát triển Stealth address.
Địa chỉ ẩn hoạt động như thế nào
Giả sử Hiếu gửi một tài sản (có thể là NFT, token) cho Linh. Khi nhận tài sản, Linh không muốn thế giới biết mình là người nhận. Vì vậy, Linh hoặc Hiếu sẽ tạo một “địa chỉ” mật mã chứa đựng cách thức gửi tài sản cho Linh hay còn gọi là Địa chỉ tàng hình. Đây là cách để tiến hành:
A tạo khóa chi tiêu và sử dụng nó để tạo địa chỉ meta ẩn.
A gửi Địa chỉ Meta ẩn này tới B.
B tính toán Địa chỉ meta tàng hình và tạo Địa chỉ tàng hình thuộc về A.
B tạo ra dữ liệu được mã hóa trên chuỗi để giúp A biết địa chỉ này thuộc về mình.
B gửi bất kỳ tài sản nào đến địa chỉ lén lút này. A có toàn quyền quản lý tài sản tại địa chỉ trên.
Một lời giải thích khác là Địa chỉ ẩn cung cấp quyền riêng tư giống như A, tạo địa chỉ mới cho mỗi giao dịch mà không yêu cầu bất kỳ tương tác nào từ A.
Điều này được thực hiện bằng cách áp dụng thủ thuật mã hóa bằng 2 thuật toán.
Thuật toán đầu tiên sử dụng bí mật của B (khóa tạm thời) và công khai của A (Địa chỉ meta ẩn).
Thuật toán thứ hai sử dụng bí mật của A (khóa chi tiêu) và khóa công khai của B (khóa chung tạm thời).
Phương pháp trao đổi khóa Diffie-Hellman là một phương pháp thành công trong mật mã hiện đại, thực hiện thành công hai thuật toán trên.
Để đảm bảo rằng chỉ A mới có quyền sử dụng các thuộc tính trong Địa chỉ ẩn, thuật toán thứ ba đã được phát triển. Thuật toán này cho phép:
A kết hợp hai bí mật được chia sẻ từ ví dụ trên với khóa chi tiêu ban đầu của mình.
B kết hợp hai bí mật được chia sẻ từ ví dụ trên với Địa chỉ meta tàng hình của A.
Do đó, B chỉ có thể tạo Địa chỉ ẩn và A có thể tạo khóa chi tiêu cho Địa chỉ ẩn này. Điều này giúp loại bỏ nhu cầu tạo mối liên kết chung giữa địa chỉ ẩn của A và địa chỉ meta ẩn (hoặc giữa một địa chỉ ẩn này và một địa chỉ ẩn khác).
Làm thế nào để thanh toán phí gas giao dịch?
Sau khi nhận được tài sản hoặc NFT từ Địa chỉ ẩn, làm cách nào tôi có thể rút tài sản về ví chính khi ETH trong Địa chỉ ẩn bằng 0? Và Linh cũng không thể gửi ETH từ ví chính của mình vì nó sẽ tạo ra một liên kết công khai trên chuỗi!
Trong trường hợp này, người tổng hợp có thể là vị cứu tinh của Linh. Công cụ tổng hợp cho phép Linh mua một bộ “vé” để trang trải phí giao dịch. Những “vé” này được mã hóa bằng sơ đồ làm mù Chaumian.
Tương lai của Địa chỉ tàng hình
Ví khôi phục xã hội thường là ví hoạt động bằng nhiều chữ ký (multisig) và có khóa riêng được chia sẻ giữa các tổ chức, bạn bè hoặc thiết bị. Trong trường hợp mất chìa khóa, người dùng có thể khôi phục tài khoản của mình bất cứ lúc nào.
Tuy nhiên, khôi phục tài khoản cũng đồng nghĩa với việc thay đổi khóa riêng. Người dùng sẽ phải trải qua các bước khó khăn với chi phí cao và quyền riêng tư thấp để thay đổi logic xác minh Địa chỉ ẩn của họ.
Điều tương tự cũng xảy ra với ví lớp 2 đa chuỗi. Nếu người dùng có tài khoản Optimism, Arbitrum, Starknet, Scroll, Polygon, v.v., việc thay đổi khóa riêng sẽ trở nên tương đối phức tạp.
Vì vậy, việc khôi phục Địa chỉ ẩn là rất phức tạp và tốn kém. Công nghệ Zero-know Proofs (ZKP) có thể giúp người dùng trong tình huống này.
ZKP cho phép nhiều tài khoản, thậm chí trên nhiều giao thức Lớp 2, được kiểm soát bởi các giá trị trên chuỗi cơ bản hoặc nhiều Lớp 2. Thay đổi giá trị này là đủ để thay đổi quyền sở hữu của tất cả tài khoản người dùng mà không làm lộ liên kết giữa các tài khoản.
Tóm lại
Địa chỉ ẩn có thể được triển khai khá nhanh và là một trong những động lực thúc đẩy sự phát triển về quyền riêng tư của Ethereum. Tuy nhiên, họ vẫn gặp khó khăn trong việc khôi phục tài khoản. Về lâu dài, Stealth address có thể phát triển thành một hệ sinh thái thực sự và dựa chủ yếu vào công nghệ Zero-know Proofs.
#BTC#bnbgreenfield#Stablecoin#BNB#infflation#ETH#Binance#Web3#giao dịch tiền điện tử#pumpanddump#dyor#onecoinsmultichain#NFT#Metaverse#zero2hero#hongkongweb3#nftti#nftcommunity#binancepaymarketplace #keepbuilding
