Vesting konusunu ön satışlar ile ilgili yazdığım yazı ile birlikte değerlendirilir ise daha faydalı olur. Şimdi vesting nedir? Tokenomics nedir? Bize etkileri nedir, biraz bunların üzerine bir yazı olsun. Keyifli okumalar 🙏🧢
Tokenomics ile başlıyalım. Nedir bu tokenomics? Token metrik bilgileri. Bir çok proje sahibi projenin amacı ve fikrini belirleyerek projeye başlıyor ancak token metriklerini planlamada ve sürdürülebilir bir sistem kurmakta çok zorlanıyor. Token metrik o kadar önemliki..
Projenin başarılı olup olmamasında bile büyük etkisi var. Keza bir çok alanında uzman oyun firması size kaliteli bir oyun projesi oluşturabilir ve bunu çok kolay şekilde kripto alanına aktarabilir. Ancak token metrikleri ve sürdürülebilirliği iyi olmayan projeler erkenden elenir.
Şimdi görsellerde görüp bu ne dediğiniz mutlaka bilmeniz gereken bir kaç terim ile devam edeceğim:
Initial Mcap: Piyasaya ilk girdiğindeki market değeri
Bu değer 1M altında olduğunda Low Cap (düşük cap) proje olarak kabul edilir ve projenin diğer uygunluklarıda iyi ise değerlidir.
Low cap proje iyi bir proje ise yüksek x ile açma ihtimalide yüksektir. Çünkü fazla satılmamış yada ilk çıktığında yatırımcıların elindekilerinin az miktarını satmasına izin vermişlerdir. Burada vesting nedir açıklamak lazım.
Vesting: Dağıtım demek. Projelerin seed, private public vs gibi satışları yaptıklarında,projenin tokenını alan kişilere nasıl bir dağıtım yapılacağını belirleyen olay vesting’dir. Örneğin private saleden bir ürün alacaksınız, bunun şartları bellidir ve o şartlara uygun dağıtılır.
Vestinglerde en çok duyacağınız ve bilmeniz gereken terimlerden ikisi;
TGE (Token Generation Event): Token oluşturulma zamanı
Cliff: Boşluk
Örneğin: 10% TGE, 2 Months Cliff, 12 Months Lineer Vesting
Burda anlatılmak istenen ne?
Tokenlar oluşturulduğunda, genelde ilk listing zamanı olur. Tge zamanı satın aldığınız tokenların %10 unu size gönderecekler, ve siz o kadarını satabilirsiniz. Sonrasında 2 ay cliff, yani 2 ay boyunca size bir token gelmeyecek. Sonrasındada 12 ay boyunca lineer olarak verilecek.
Bunların hepsindende token dağılım şeması oluşturulur. Tokenlar dağıtıldıkça piyasaya token gireceği için sirkülasyondaki supply artar. Bu süreç içinde neden satış baskısı getirdiğini anlamanızı sağlar. Arz artması demek satış baskısı demek. Ne zaman arttıkları vestingde belli.
Vesting ve dağılım süreleri bittiğinde, yani tüm yatırımcılar ve geliştiriciler dahil tüm tokenları aldığında sirkülasyon tokenları ile toplam token sayısı birbirine eş olur. O nedenle böyle tokenlarda satış baskısı ihtimali diğerlerine göre daha azdır. Arz artmıyor demek.
Diğer yandan bazı tokenlarda yakma (burn) programları ile deflasyonist bir yaklaşım planlanıyor. Buda teknik olarak olumlu bir durum demektir. Ancak herzaman az arz az inital mcap. Deflasyonist program vs bunlar işe yararmı. Hayır.
Yani tokenmetriği iyi planlasanda projeninde anlamlı ve dolu olması gerekir. İçi boş bir projenin tokenmetriklerinin de bir önemi yoktur. Umarım okurken keyif alırsınız 🙏🧢
