Opsiyonlar nedir?
Opsiyonlar, sahiplerine önceden belirlenmiş bir fiyat ve tarihte dayanak varlığı alma ya da satma hakkı veren ancak alma ya da satma yükümlülüğu vermeyen finansal türevlerdir. İki tür opsiyon vardır: Alım ve Satış Opsiyonları.
Bir Alım Opsiyonu satın almak, sahibine önceden belirlenmiş bir tarih ve saatte dayanak varlığı alma hakkı verir, ancak alma yükümlülüğü vermez.
Bunun yanı sıra, Satış Opsiyonu ise sahibine önceden belirlenmiş bir tarih ve saatte dayanak varlığı satma hakkı verir, ancak satma yükümlülüğü vermez.
Genellikle yatırımcılar, dayanak varlığın fiyatında bir artış beklediklerinde bir Alım Opsiyonu ve temel fiyatın düşmesini beklediklerinde bir Satım Opsiyonu alırlar.
Opsiyon Sembolü nedir?
Bir opsiyon sözleşmesinin sembolünü Dayanak Varlık, Vade Tarihi, Kullanım Fiyatı ve Opsiyon Türü oluşturur. Şu şekilde listelenir: Dayanak Varlık-YYAAGG- Kullanım Fiyatı-Opsiyon Türü.
Örneğin, "ETH-221230-2000-C" sembolü, Kullanım Fiyatı 2.000 USDT olan ve vadesi 30/12/2022 tarihinde sona eren bir Ethereum Alım Opsiyonunu belirtir.
Kullanım Fiyatı nedir?
Bir türev sözleşmesi kullanıldığında, dayanak kripto varlık, önceden belirlenen ve "Kullanım Fiyatı" olarak bilinen bir fiyattan alınabilir veya satılabilir.
Alım Opsiyonları için Kullanım Fiyatı, opsiyon sözleşmesini satın alan tarafın dayanak kripto varlığı satın alabileceği fiyatı ifade eder. Satış Opsiyonları için Kullanım Fiyatı, dayanak kripto varlığın satılabileceği fiyatı ifade eder.
Uzlaşma Fiyatı Nedir?
Uzlaşma Fiyatı, vade bitiminden önceki yarım saat boyunca platform tarafından takip edilen Spot Fiyat Endeksinin aritmetik ortalamasıdır.
Örnek:
ETH-211230-2000-C sözleşmesi 30/12/2021 tarihinde saat 08.00'de uzlaştırılır. Uzlaşma fiyatı, 30/12/2021 tarihinde saat 07.30 ile 08.00 arasındaki ETH Spot Endeksi fiyatının ortalama fiyatı olacaktır.
Uzlaşma Fiyatı = 1 / 1.800 * (Fiyat_t1 + Fiyat_t2 + ...... + Fiyat_t1.800)
Sona Erme Tarihi nedir?
Sona erme tarihi, opsiyon sahibinin, koşulları uyarınca opsiyonu kullanabileceği son tarihtir.
Opsiyon Primi nedir?
Prim, bir opsiyon sözleşmesinin işlem fiyatıdır. Bir yatırımcı tarafından yükümlülük olmaksızın opsiyon sözleşmesini kullanma hakkını elde etmek için ödenen tutardır.
Opsiyon satın alan taraflar, bu hakkı opsiyon yazarlarından (satıcılarından) Prim adı verilen bir değer karşılığında elde ederler.
Prim değeri, dayanak varlığın fiyatındaki veya oynaklığındaki değişiklikler ve/veya sona erme tarihindeki ya da faiz oranlarındaki değişiklikler gibi piyasa koşullarına göre değişecektir.
Opsiyon satın alan taraflar, bu hakkı opsiyon yazarlarından (satıcılarından) Prim adı verilen bir değer karşılığında elde ederler.
Prim değeri, dayanak varlığın fiyatındaki veya oynaklığındaki değişiklikler ve/veya sona erme tarihindeki ya da faiz oranlarındaki değişiklikler gibi piyasa koşullarına göre değişecektir.
Opsiyonun Kullanım Fiyatı, dayanak varlığın fiyatına ne kadar yakın olursa, Opsiyon Primi de o kadar pahalı olacaktır.
Opsiyonlarda Limit Emri Türleri
Binance, Opsiyonlarda işlem yapan yatırımcılar için an itibarıyla yalnızca aşağıdaki limit emirlerini sağlamaktadır:
- Limit
- En İyi Fiyat Teklifi (BBO)
Limit, adından da anlaşılacağı üzere standart bir limit emridir. Hedeflediğiniz Limit Alış veya Limit Satış fiyatlarınızı belirleyebilirsiniz. Bir Limit Emri, yalnızca emir defterinde karşılık gelen alış/satış fiyatıyla eşleştiğinde gerçekleştirilecektir. Emir defterine verilen tüm emirlerin kronolojik olarak işleme alınacağını lütfen unutmayın.
En İyi Fiyat Teklifi (BBO), başka bir Limit Emri biçimidir. Otomatik olarak Limit Alış Emrinizi mevcut En İyi Satış fiyatından veya Limit Satış Emrinizi mevcut En İyi Alış fiyatından verir. BBO bir piyasa emrinin aksine, emrin gerçekleştirileceğinin garantisini vermez. BBO yalnızca mevcut en iyi alış/satış fiyatı ile limit emri vermenize yardımcı olur.
Opsiyonlarla alım satım yapmanın avantajları nelerdir?
- Dezavantaj olarak yalnızca ödenen Opsyion Primi mevcuttur
- Piyasa risklerinden korunun
- Portföy risklerinin yönetiminde daha fazla esneklik
- Özgün risk/ödül profilleri ile birden çok alım satım stratejisi oluşturabilirsiniz.
- Boğa, ayı ve yatay piyasa trendleri gibi çeşitli piyasa koşullarından kâr elde etme olanağı.
- Yatırımcılar, eşdeğer bir Vadeli İşlemler veya Spot pozisyonuna sahip olmakla gelecek riskin aynısını elde etmek için yalnızca gerekli Opsiyon Primini ödemelidir. Böylelikle daha düşük sermaye gerektirdikleri için Opsyionlar, alım satım getirilerini artırmanın harika bir yoludur.
Bir Alım Opsiyonu nasıl çalışır?
Bir Alım Opsiyonu, iki taraf arasında gerçekleşen ve alıcının önceden belirlenen bir tarihte (sona erme tarihinde) önceden belirlenen bir fiyatla (kullanım fiyatı) üzerinde anlaşılan tutarda dayanak varlığı satın alma hakkına sahip olduğu ancak satın alma yükümlülüğü altına girmediği bir sözleşmedir . Alıcı, bu hak karşılığında satıcıya olan bir Prim öder. Bu Prim, opsiyonun fiyatıdır.
Aşağıdaki grafik, Binance Alım Opsiyonu sahiplerinin alacağı ödemenin şemasını göstermektedir:
Bir Alım Opsiyonu Örneği:
Varsayalım ki 10 USDT Prim (opsiyon fiyatı) karşılığında sona erme tarihi 1 Nisan ve Kullanım Fiyatı 2.000 USDT olan 1 ETH Alım Opsiyonu satın aldınız. Bu, 1 Nisan'da 2.000 USDT karşılığında 1 ETH satın alma zorunluluğunuz olmaksızın satın alma hakkınız olduğu anlamına gelir.
1 Nisan'da ETH fiyatı 2.020 USDT'ye ulaştı ve Alım Opsiyonu sözleşmenizi kullanma kararı verdiniz. 2.000 USDT Kullanım Fiyatını ödeyerek Alım Opsiyonunu satan taraftan 1 ETH alabilir ve piyasadaki Spot Endeks fiyatından 2.020 USDT'ye satabilirsiniz. Uzlaşma işlemleri, onayınızın ardından Binance tarafından otomatik olarak tamamlanır.
1 Nisan'daki ETH uzlaşma fiyatının 2.020 USDT olduğunu düşünmeye devam edelim.
Uzlaşma tarihindeki net kârınız:
Getiri = 2.020 USDT (Uzlaşma Fiyatı) - 2.000 USDT (Kullanım Fiyatı) = 20 USDT
Kullanım Komisyonu = Minimum [Kullanım Komisyon Oranı * Uzlaşma Fiyatı * Sözleşme Birimi, %10 * Opsiyon Değeri] * Pozisyon Boyutu = Minimum [%0,015 * 2020, %10 * 20] = 0,303 USDT
Net Kâr = 20 USDT (Getiri) - 10 USDT (Prim) - 0,303 USDT (Kullanım Komisyonu) = 9,697 USDT
Genel olarak, bir Alım Opsiyonunun kullanımının ardından opsiyon sahibine yapılacak ödeme şu şekildedir: MAKS (Uzlaşma Fiyatı - Kullanım Fiyatı, 0)
Bir Satış Opsiyonu nasıl çalışır?
Bir Satış Opsiyonu, iki taraf arasında gerçekleşen ve alıcının önceden belirlenen bir tarihte (sona erme tarihinde) önceden belirlenen bir fiyatla (Kullanım Fiyatı) üzerinde anlaşılan tutarda dayanak varlığı satma hakkına sahip olduğu ancak satma yükümlülüğü altına girmediği bir sözleşmedir . Alıcı, bu hak karşılığında satıcıya olan bir Prim öder. Bu Prim, opsiyonun fiyatıdır.
Aşağıdaki grafik, Binance Satış Opsiyonu sahiplerinin alacağı ödemenin şemasını göstermektedir:
Bir Satış Opsiyonu Örneği:
Varsayalım ki 10 USDT Prim (opsiyon fiyatı) karşılığında sona erme tarihi 1 Nisan ve Kullanım Fiyatı 2.000 USDT olan 1 ETH Satış Opsiyonu satın aldınız. Bu, 1 Nisan'da 2.000 USDT karşılığında 1 ETH satma zorunluluğunuz olmaksızın satma hakkınız olduğu anlamına gelir.
1 Nisan'da ETH fiyatı 1.980 USDT oldu ve Satış Opsiyonu sözleşmenizi kullanma kararı verdiniz. Dayanak ETH varlığını Spot Endeks fiyatından 1.980 USDT'ye alıp bunu Satış Opsiyonunu satan tarafa 2.000 USDT Kullanım Fiyatından satabilirsiniz. Uzlaşma işlemleri, onayınızın ardından Binance tarafından otomatik olarak tamamlanır.
Net kârınız:
Getiri = 2.000 USDT (Kullanım Fiyatı) - 1.980 USDT (Spot Endeks fiyatı) = 20 USDT
Kullanım Komisyonu = Minimum [Kullanım Komisyon Oranı * Uzlaşma Fiyatı * Sözleşme Birimi, %10 * Opsiyon Değeri] * Pozisyon Boyutu = Opsiyon Değerinin %10'u veya %0,015 * Kullanım Fiyatı (hangisi daha düşükse) = Minimum [%0,015 * 1980, %10 * 20] = 0,297 USDT
Net Kâr = 20 USDT (Getiri) - 10 USDT (Prim) - 0,2973 USDT (Kullanım Komisyonu) = 9,703 USDT
Genel olarak, bir Satış Opsiyonunun kullanım tarihinde opsiyon sahibine yapılacak ödeme şu şekildedir: MAKS (Uzlaşma Fiyatı - Spot Endeks Fiyatı, 0)
Temel Opsiyon Stratejileri
Alım ve Satış Opsiyonu sözleşmelerinin olası farklı kombinasyonlarına dayanan çeşitli opsiyon alım satım stratejileri vardır. Pergel ve Çanak stratejileri, bu tür stratejilerin bazı temel örnekleridir.
Pergel - Aynı Kullanım Fiyatları ve sona erme tarihleri ile aynı varlığın hem Alım hem de Satış Opsiyonlarının satın alınmasını içerir. Varlık her iki yönde de yeterince hareket ederse yatırımcının kâr etmesini sağlar. Basitçe ifade edecek olursak, yatırımcı bu stratejide piyasanın oynaklığına yatırım yapmış olur.
Aşağıdaki grafik, Pergel Opsiyonu sahiplerinin alacağı ödemenin şemasını göstermektedir:
Çanak - Pergele benzer şekilde, aynı dayanak varlığın aynı sona erme tarihlerine sahip birer Alım ve Satış Opsiyonunun satın alınmasını içerir.
Farkı, Alım ve Satış Opsiyonlarının aynı Kullanım Fiyatlarına sahip olmamasıdır. Kullanım Fiyatlarındaki bu fark genellikle Pergel stratejisini daha ucuz bir opsiyon stratejisi yapar.
Farkı, Alım ve Satış Opsiyonlarının aynı Kullanım Fiyatlarına sahip olmamasıdır. Kullanım Fiyatlarındaki bu fark genellikle Pergel stratejisini daha ucuz bir opsiyon stratejisi yapar.
Aşağıdaki grafik, Çanak Opsiyonu sahiplerinin alacağı ödemenin şemasını göstermektedir:
